ਪਿੱਛੇ ਜੇ ਮੈਂ ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜੀ ਫਿਲਮ ਅਲੈਂਗਜੈਂਡਰ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯੂਰਪੀ ਗੁਰੂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਆਪਾ ਏ੍ਹੀਆ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲੋਂ, ਭਾਰਤੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਆ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਇਛਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਤੇ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਸ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੇ ਬਸ ਵਿੱਚ ਹਨ| ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ੍ਹਾਇਦ ਆਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਦੂਸਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਆਪਣੇ ਤੇ ਰਾਜ ਕਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ| ਉਸ ਯੂਰਪੀ ਗੁਰੂ ਦੀ ਗੱਲ ਮੇਰੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ| ਆਪਾਂ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਰਾਜੀ ਨਹੀਂ ਹਾਂ| ਆਪਾਂ ਕੰਮ ਨਾ ਕਰਨ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਲੱਭਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ| ਮੈਂ ਬਹੁਤਿਆਂ ਤੋਂ ਸੁਣਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪੱਛਮ ਦ੍ਹੇ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ| ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਖਰਾਬ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚਿਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਨਾ ਹੋਵੇ| ਲੋਕ ਆਪ ਹੀ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਨਾਮ ਪੱਛਮ ਦਾ ਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ|
ਲੋਕ ਰਸਤਿਆਂ ਉਪਰ ਲਿਫਾਫੇ ਸੁੱਟਦੇ ਹਨ, ਨਾਲੀਆਂ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸੀਵਰੇਜ ਦਾ ਪਾਣੀ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫੇਰ ਲੋਕ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਕੁਝ ਨੀ ਕਰਦੀ| ਲੋਕ ਆਪ ਹੀ ਸਰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੇਕਣ ਲਈ ਟਾਇਰਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਥਾਂ^ਥਾਂ ਗੰਦਗੀ ਫੈਲਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਕੋਲਡ ਡਰਿੰਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬੋਤਲਾਂ, ਸਿਗਰਟਾਂ^ਬੀੜੀਆਂ ਤੇ ਜਰਦੇ ਖਾ ਪੀ ਕੇ ਆਪ ਸੁਟਦੇ ਤੇ ਥੁੱਕਦੇ ਫਿਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫੇਰ ਕਹਿ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ| ਮੇਰੇ ਰਾ੍ਹਟਰਪਤੀ ਏ.ਪੀ.ਜੇ. ਅਬਦੁਲ ਕਲਾਮ ਜੀ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਦੀ ਗੱਲ ਯਾਦ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਚੰਗੇ ਚੰਗੇ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਲੋਕ ਦੂਜੇ ਦ੍ਹੇਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਤਾਂ ਸਭਿਅਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦ੍ਹੇ ਆ ਕੇ ਏਅਰਪੋਰਟਤ ਤੇ ਹੀ ਗੰਦ ਪਾਉਣਾ ੍ਹੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ|
੍ਹਹੀਦਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੁਆਈ ਅ੦ਾਦੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੀ ਲੋਕ ਗਲਤ ਸਮਝ ਬੈਠੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਹ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰਦੇ ਟੋਕ ਦਈਏ ਤਾਂ ਉਹ ਗਲ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਕੀ ਲੈਣਾ ਹੈ? ਤੇਰੇ ਪਿਓ ਦਾ ਦੱਸ ਕੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ? ਤੁਰਦਾ ਲੱਗ, ਐਵੇਂ ਨਾ ਛਿੱਤਰ ਖਾ ਲੀ| ਲੋਕ ਅ੦ਾਦੀ ਦਾ ਮਤਲਬ ਅਸਭਿਅਕ ਹਰਕਤਾਂ ਕਰਨ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ| ਇੰਝ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜਮ ਵੀ ਕਰਦੇ ਹਨ| ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਦੀ ਫਿਕਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣਾ ਕੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਹੈ| ਸਰਕਾਰੀ ਮੁਲਾਜਮ ਬਣ ਕੇ ਹੀ ਉਹ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਖੋਖਲਾ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ| ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦਾ ਜੇ ਆਪਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਗੁਲਾਮ ਹੁੰਦੇ| ਅੱਜ ਵੀ ਅੰਗਰੇ੦ੀ ਸਾਮਰਾਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ| ਕਾ੍ਹ ੍ਵ ਹਰ ਭਾਰਤੀ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਬੁਰਾਈਆਂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਕੁਝ ਸਭਿਅਕ ਚੀ੦ਾਂ ਵੀ ਸਿੱਖ ਜਾਂਦਾ| ਅੰਗਰੇ੦ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਾਰਜ ਸਟੀਫਨ ਨੇ 1830 ਵਿੱਚ ਵ੍ਹਿਵ ਵਿੱਚ ਰੇਲ ਚਲਾ ਕੇ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇ੦ਾਂ ਨੇ 1853 ਵਿੱਚ ਹੀ ਭਾਰਤ ’ਚ ੍ਹੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ| ਸਿਰਫ 23 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਰੇਲਵੇ ਲਾਈਨ ਵਿਛਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨਾਮਾ ਸਭਿਅਕ ਲੋਕ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ| ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਡਾਕ ਘਰ ਵੀ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜਾਂ ਨੇ ਹੀ ਦਿੱਤਾ| ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰੀ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਸੰਸਦ ਭਵਨ, ਰਾ੍ਹਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਆਦਿ ਅੰਗਰੇਜ ਹੀ ਬਣਾ ਗਏ| ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੰਗਰੇਜਾਂ ਹੁੰਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਕੰਮ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਹਰ ਚੀ੦ ਦੀ ਫਿਕਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ| ਟੈਲੀਫੋਨ ਵੀ ਅੰਗਰੇ੦ ਹੀ ਲੈ ਆਏ| ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਚਾਹ ਅਤੇ ਆਲੂ ਵੀ ਅੰਗਰੇ੦ ਹੀ ਲੈ ਆਏ ਜਿਸ ਬਿਨਾਂ ਅੱਜ ਕੋਈ ਭਾਰਤੀ ਸਾਰਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ| ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਅੰਗਰੇ੦ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਸਿਫਾਰ੍ਹਾਂ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਜਾਵੇ|
ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਟਰੇਨ ਵਿੱਚ ਸਫ.ਰ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜਿਨ੍ਹੇ ਵੀ ਸਟ੍ਹੇਨ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਤੇ ਹੁਣ ਵੀ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਨਿਰਮਾਣ 1901 ਮੈਨੂੰ ਬੜਾ ਦੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਇਹ ਦੇਖਕੇ ਕਿ ਸਭ ਅੰਗਰੇ੦ ਹੀ ਬਣਾ ਗਏ| ਪਿਛੇ ਜਿਹੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ 100 ਸਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੇ ਬਹੁਤ ਲੇਖ ਆਏ| ਇੱਕ ਮੈਗ੦ੀਨ ’ਚ ਕਿਸੇ ਲੇਖਕ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਸੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇ੦ਾਂ ਸਮੇਂ ਟਰਾਮ ਚਲਦੇ ਦੇਖੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਉਜੜਦੇ| ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਜੇਕਰ ਪੱਛਮ ਅਸਭਿਅਕ, ਸੱਪ ਫੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦਾ ਦ੍ਹੇ, ਨਿਕੰਮੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਆਪਾਂ ਹੀ ਹਾਂ| ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚਿਰ ਸਰਕਾਰ ਇਹ ਅ੦ਾਦੀ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਉਹਨਾਂ ਚਿਰ ਅਸੀਂ ਸੁਧਰ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ| ਆ੦ਾਦੀ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਜਿਵੇਂ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ^ਛੋਟੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਉ-ੱਤੇ ਜਰਮਾਨੇ ਲਗਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕੁਝ ਕੁ ਚੀ੦ਾਂ ਲਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ’ਚ ਜੁਰਮਾਨੇ ਲਗਦੇ ਹਨ ਉੇਵੇਂ ਹੀ ਲੋੜ ਹੈ ਹਰ ਇੱਕ ਗਲਤੀ ਲਈ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਉਣ ਦੀ| ਮੈਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਕਿ ਪੱਛਮ ਸੰਪੂਰਨ ਹੈ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਪੱਛਮ ਵਿਚੋਂ ਸਿਰਫ. ਬੁਰਾਈਆਂ ਹੀ ਇੱਥੇ ਲੈ ਕੇ ਆਏ ਹਾਂ, ਚੰਗਿਆਈਆਂ ਬਾਰੇ ਅਸੀਂ ਇਹ ਸੋਚ ਬਣਾ ਰੱਖੀਹੈ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਹਨ| ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਨ੦ਰ ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਦੇਖੋ ਉਹ ਆਪ ਤਾਂ ਸਭਿਅਕ ਹਨ ਹੀ ਉਹ ਹੁਣ ਆਪਣੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਸਿੱਖ ਰਹੇ ਹਨ| ਯੋਗ ਸਿੱਖ ਰਹੇ ਹਨ, ਆਪਣੇ ਗੰ੍ਰਥਾਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਦੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ , ਆਪਣੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਦੇ| ਪ੍ਰੰਤੂ ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਆਉਣਾ ਹੀ ਕੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ ਜੋ ਪੂਰਨ ਤੌਰ ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਹਨ| ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਵਾਰ ਡਿਸਕਵਰੀ ਵਰਗੇ ਚੈਨਲਾਂ ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅੰਗਰੇ੦ ਆਪਣੇ ਉਹਨਾਂ ਪੂਰਵਜਾ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ’ਚ ਜੋ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ’ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਭਾਰਤ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਵੰ੍ਹ ਲੱਭਦੇ ਹਨ| ਪਰ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਿਵਾਏ ਲੜਨ ਤੇ ਬੋਲਣ ਦੇ|
ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨੀ ਲਗਦਾ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਲੋੜ ਹੈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਦੀ? ਅਸੀਂ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਬੱਚੇ ਸਾਰੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰ ਵੀ ਜਾਨਣ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਤੋਂ ਸੱਭਿਅਕਤਾ ਵੀ ਸਿੱਖਣ| ਉਹ ਜੇਕਰ ਵ੍ਹਿਵ ਨੂੰ ਜਾਨਣ ਤਾ ਸਾਡਾ ਵੈਦਿਕ ਕਾਲ, ਬੁੱਧ ਧਰਮ, ਜੈਨ ਧਰਮ, ਸਾਡੇ ਗੁਰੂ ਆਦਿ ਸਭ ਕੁਝ ਜਾਨਣ, ਸਭ ਉਹ ਜਿਸ ਉ-ੱਪਰ ਸਾਨੂੰ ਮਾਣ ਹੋਵੇ ਭਾਰਤੀ ਹੋਣ ਦਾ| ਉਹ ਸਿੱਖਣ ਅਤੇ ਵ੍ਹਿਵ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਾਮ ਫੈਲੇ| ਹੁਣ ਫੇਰ ਵ੍ਹਿਵ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ, ਭਾਰਤੀ ਵਿਗਿਆਨਕਾਂ, ਮਨੋ^ਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਚਰਚਾ ਇੰਝ ਹੋਵੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਤਕਸਿਲਾ, ਨਾਲੰਦਾ ਵਰਗੀਆਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ, ਆਰੀਆ ਭੱਟ, ਬ੍ਰਹਮ ਗੁਪਤ, ਚਾਣਕਿਆ ਵਰਗੇ ਮਹਾਨ ਵਿਦਵਾਨ ਮ੍ਹਹੂਰ ਹਨ|
ਜੇਕਰ ਆਪਾਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸੋਚ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਫੇਰ ਵੀ ਬੇਫਿਕਰ ਰਹੋ, ਇੱਕ ਸਭਿਅਕ ਦ੍ਹੇ (ਚੀਨ) ਹੌਲੀ^ਹੌਲੀ ਸਾਨੂੰ ਗੁਲਾਮ ਬਣਾ ਹੀ ਰਿਹਾ ਹੈ| ਉਹ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ ਸਾਡੇ ਦ੍ਹੇ ’ਚ ਤਰੱਕੀ, ਜਿਵੇਂ ਅੰਗਰੇ੦ ਆਪਣੇ ਫਾਇਦੇ ਲਈ ਕਰ ਗਏ ਪਰ ਇਹ ੦ਰੂਰ ਯਾਦ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇ ਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉਹ ਹੈ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿੰਨੇ ਸੌ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਚੀਨ ਦੀ ਗੁਲਾਮੀ?
ਜੈ ਹਿੰਦ|
ਚਿੱਠੀ ਪੱਤਰ ਲਈ ਪਤਾ
ਸੋਨੀ ਸਿੰਗਲਾ ਪੁੱਤਰ ਰਾਮ ਨਾਥ
ਦੋ ਖੰਭਿਆਂ ਵਾਲੀ ਗਲੀ,
ਸਿਨੇਮਾ ਰੋਡ, ਮਾਨਸਾ^151505 (ਪੰਜਾਬ) ਸੋਨੀ ਸਿੰਗਲਾ
ਸ.ਸ.ਸ.ਸ. ਫੂਲ (ਲੜਕੇ)
ਬਠਿੰਡਾ
ਮੋਬਾ: 94653^84271